Bomen

Bomen zijn de helden van het stadsklimaat. Bomen verkoelen, produceren zuurstof, bieden leefruimte aan vogels en insecten. Hun wortels nemen water op en verdampen dat via de bladeren. En wist je dat op hete dagen de gevoelstemperatuur onder bomen 7 tot 19 °C lager kan zijn?

Elke boom draagt bij aan een beter stadsklimaat. Hoe groter de kroon, hoe meer schaduw en verkoeling. Maar grote bomen passen lang niet overal. Kleinere bomen hebben ook voordelen. Een kleine fruitboom bijvoorbeeld biedt zowel verkoeling als voedsel voor dieren en insecten.

Bomen nemen door hun bladeren en diepe wortelsystemen veel water op. Hoe meer ondergrondse groeiruimte de boom heeft, hoe beter deze kan groeien. Hoe groter de boom, des te meer water deze kan verdampen. En een brede boomspiegel zorgt voor meer onverhard oppervlak waardoor regenwater makkelijker in de grond kan infiltreren. Hierdoor kan een boom met voldoende groeiruimte wateroverlast verminderen.

Schaduw

Gevels, stoepen en bestrating met schaduw van bomen nemen minder warmte op en geven ook minder warmte af.

Warmtebeelden van onderzoek Waternet naar de transpiratie van bomen in Amsterdam.

In de afbeelding hierboven zie je het verschil tussen huizen met en zonder schaduw van bomen. De driehoekjes geven de meetpunten aan. Blauw staat voor schaduw, rood voor directe zonnestraling. De gevel en het dak met directe zonnestraling warmen op tot wel 46,1 °C en 60,2 °C. De gevel en het dak in de schaduw zijn veel koeler: 34,1 °C en 36,5 °C. 

Verdamping

De verdamping van bomen noemen we transpiratie. Doordat een transpirerende boom de langsstromende lucht afkoelt, heeft dit ook een verkoelend effect op de omgeving. Dit voel je niet direct lokaal, maar op grotere schaal is het wel degelijk van belang.

Strategisch planten van bomen

Strategisch geplante bomen geven de wind ruimte om te waaien. Als de boomkruinen elkaar niet raken bevorderd dat de luchtcirculatie. De wind voert verse lucht aan, voert vervuilde lucht af en verkoelt de omgeving.

Droogte

Tijdens droge zomers verliezen bomen al vroeg hun bladeren. Dat komt door een te lage grondwaterstand. Bomen bieden dan minder schaduw en verdamping.

Dus plant je een nieuwe boom? Let op de droogtetolerantie. En natuurlijk ook of de boom vorstbestendig is en past bij jouw wensen: mooie bloesem, een dicht of licht bladerdak, eetbare vruchten of mooie herfstkleuren.

Meer weten?

Kijk voor inspiratie en producten bij de handige links aan de rechterkant.